
Mùa thu năm nay đến muộn hơn và không khí vẫn ẩm (xu hướng có vẻ sẽ muộn dài dài với tình hình khí quyển toàn cầu thay đổi theo chiều hướng nóng). Tuy nhiên, phòng xông hơi ở phòng gym nơi ad ở vẫn có người ra vô mỗi ngày. Có nhiều người vô phòng tắm hơi ngồi 15-20 phút rồi ra ngoài để giảm nhiệt rồi lại quay vô ngồi thêm 15-20 phút nữa, rồi lại lập lại. Ad không có thời gian để ngồi trong phòng tắm hơi như thế vì sau khi tập tạ 30 phút, chạy 30 phút, ngồi nghỉ xả hơi 10 phút rồi vô phòng tắm hơi ad chỉ ngồi 20 phút để còn tranh thủ thư giãn trong bồn jacuzzi 10 phút. Tuy nhiên, chỉ có vài người trẻ trong phòng hơi muốn tốn 75 phút trong ấy (2-3 chu kỳ, mỗi kỳ kéo dài khoảng 20 phút). Lý do họ cho rằng càng ra mồ hôi nhiều càng có lợi (detox) và vì thân nhiệt và nhịp tim lên cao nên có thể coi tắm hơi là một dạng “thể thao thụ động”. Vậy sự thật có phải như thế? Cũng như nhiều “tin đồn”, sự thật chỉ có một phần nào.
FACT: tắm hơi thật sự làm tăng nhịp tim và thân nhiệt. Điều đó đồng nghĩa cơ thể sẽ đốt năng lượng trong thời gian bị thử thách ở nhiệt độ cao (với mục đích là duy trì nhiệt độ ở mức chấp nhận được). Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với thể thao thụ động. Thực tế là không có dạng thể thao nào được gọi là thể thao thụ động. Nếu cơ bắp không vào giai đoạn co thắt thì đó không phải là thể thao. Nói cách khác, lợi ích của thể thao là giúp cơ bắp trở nên quen với thử thách và có cơ chế phục hồi nhanh hơn. Thế nhưng, nếu chỉ ngồi trong phòng tắm hơi 20 phút để ra mồ hôi thì chắc chắn bạn sẽ đổ mồ hôi nhiều hơn một giờ tập bóng rổ nhưng cơ bắp sẽ không có khả năng đốt năng lượng sau đó.
FACT: Đổ mồ hôi nhiều không giúp ích cho quá trình detox. Nhiều thông tin đưa ra như đổ mồ hôi “sâu” qua việc ngồi trong phòng tắm hơi sẽ thải độc. Cái ngày tùy theo bạn định nghĩa độc tố ở đây là gì. Bởi vì trong mồ hôi sẽ có canxi, kẽm, magie, có kali và cả sắt nữa. Ngộ độc kim loại sắt có thể xảy ra nếu dùng qua nhiều sắt. Nếu chúng ta cho rằng sắt là độc tố thì quả thật đổ mồ hôi sẽ giải độc nhưng thực tế kim loại sắt là một trong nhiều khoáng chất cần thiết cho cơ thể duy trì sự sống. Quá trình giải độc detox chỉ có thể thực hiện bởi 2 cơ quan là gan và thận, và độc tố sẽ được thải ra qua đường phân và nước tiểu, thế nhưng cơ quan da và các tuyến mồ hôi không có vai trò giải độc và nhiệm vụ của các tuyến mồ hôi là duy trì thân nhiệt.
TẮM HƠI CÓ LỢI ÍCH CỤ THỂ GÌ?
Tuy nhiên, phòng tắm hơi có lợi ích riêng của nó, bao gồm giúp mạch máu lưu thông tốt hơn vì mạch máu sẽ nở tối đa để truyền máu đến da và thải nhiệt qua lỗ chân lông. Ngoài ra nó giúp thư giãn tinh thần vì não sẽ tiết ra endorphin. Tắm hôi cũng là cách giúp cơ bắp thư giãn do sự thay đổi trong khoáng chất như kali và canxi, và có người sẽ cho rằng giúp bạn tự tin với cơ thể của mình hơn.
TẮM HƠI CÓ HẠI KHÔNG?
Thế nhưng, không phải ai cũng có thể chịu được nhiệt độ của phòng tắm hơi. Có người sẽ cảm thấy tim đập mạnh, đau đầu nhẹ, thậm chí buồn nôn. Đó là những dấu hiệu cơ thể đang bị stress do nhiệt độ cao. Mặc dù tắm hơi giúp máu lưu thông tốt hơn, điều đó không có nghĩa nếu ai đó có vấn đề tim mạch, hay huyết áp cao/thấp thì nên đi phòng tắm hơi mà không cần phải bàn bạc với bác sĩ điều trị. Tại sao? Với người có vấn đề tim mạch, nếu đã có hiện tượng máu đông thì khi mạch máu giãn tối đa có thể khiến cục máu đông di chuyển đến những điểm hẹp hơn và gây tắt nghẽn. Tùy theo vị trí cục máu đông bị kẹt mà người bệnh có thể bị nhồi máu cơ tim, hay đột quỵ, hay chỉ bị đau thắt ngực. Với người có huyết áp thấp hay cao lâu ngày thì lý do có thể liên quan đến hệ tim mạch hay thận và cũng có khi do chế độ ăn thiếu nước, cơ bắp quá ít (hay quá nhỏ), và thiếu các khoáng chất cần thiết bao gồm canxi, magie, kali. Nếu huyết áp bất ổn do tim mạch hay thận thì lý do bạn không nên đi tắm hơi mà không được cái gật đầu của bác sĩ thì đã được trình bày như trên. Còn nếu huyết áp bất ổn do cơ thể quá ít cơ bắp đồng nghĩa cơ thể không có đủ “diện tích” dự trữ các vi khoáng chất và cũng không đủ chỗ để trữ nước. Điều đó tương đương với việc bạn “thiếu nước” lâu ngày. Khi ngồi phòng tắm hơi trong 20 phút, bạn có thể mất đi 0.5 kg mồ hôi-phần lớn (99.9%) là nước. Và 0.1% còn lại (theo trọng lượng) là các khoáng chất như kali, muối, magie, canxi, và sắt. Với người thể trạng tốt và không có bệnh lý gì đáng kể thì họ chỉ việc bù lại lượng nước và bù lại lượng vi khoáng qua thực phẩm bổ sung. Thế nhưng với người có huyết áp thấp hay cao do ăn uống kém thì vấn đề mất nước qua mồ hôi sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của họ nghiêm trọng hơn.
PHỤ NỮ MANG THAI CÓ NÊN ĐI PHÒNG TẮM HƠI?
Với phụ nữ mang thai, các bà mẹ tương lại có thể có nhu cầu “thải nước” hay giảm cân do sự thay đổi hormone và lên cân và cho rằng đi phòng tắm hơi sẽ giúp ích. Sự thật là sau khi ngồi 20 phút trong phòng tắm hơi, bạn có thể nhẹ đi 0.5kg nhưng đó là do nước và như đã nói trên, quy trình điều chế năng lượng của cơ thể không gia tăng chỉ vì bạn ngồi ở chỗ nào đó nóng và ra mồ hôi. Thế nên sau khi bạn ăn uống thì lượng mồ hôi 0.5kg kia sẽ trở lại. Và nếu bạn bị tích nước do hormone thay đổi thì bất kể bạn ngồi phòng hơi bao lâu cũng sẽ không giúp ích gì (nếu như không muốn nói là cơ thể thật ra “phình” hơn trước khi vô phòng hơi bởi vì toàn bộ mạch máu và hệ da sẽ tăng tối đa để duy trì thân nhiệt). Ấy là chưa kể nhiệt độ trong phòng hơi có thể “bình thường” với mẹ nhưng không có nghĩa ok với baby. Nên nhớ rằng cơ thể bạn có quy chế duy trì thân nhiệt qua da và hệ tuần hoàn điều khiển mọi thứ, nhưng baby của bạn chưa có khả năng duy trì thân nhiệt như thế nên sự thay đổi thân nhiệt của bạn có thể sẽ là stress với cơ thể của bé.

