Dedicated to my youngest niece: Trinh.

Như đã hứa với anh của ad, hôm nay ad viết bài viết sử dụng thuốc bổ sắt. Gần đây anh ấy mới đón thành viên mới của gia đình nên mình định viết vài blog trong thời gian tới liên quan đến dinh dưỡng nhi.

1. KHI NÀO CHO TRẺ DÙNG?

Câu trả lời tùy theo trường hợp sinh non hay sinh đủ tháng và bé uống sữa mẹ hay sữa bột.

Nếu sinh non và bạn định cho con dùng sữa mẹ 100% bạn nên cho con dùng thuốc bổ sắt càng sớm càng tốt (lưu ý sinh non không phải sinh sớm hơn ngày sinh dự tính chỉ 1-2 tuần vì đa số trẻ không sinh đúng ngày).

Nếu trẻ sinh đủ tháng, trẻ sẽ có đủ lượng sắt cho khoảng 4 tháng đầu đời. Nói cách khác, khi trẻ sang tháng thứ 5, bạn nên bắt đầu cho trẻ uống thuốc bổ sắt cho đến khi bạn ngừng sữa mẹ và cho dùng sữa bột hay cháo bột (công thức cho trẻ em chứ không phải cháo bột hay bất cứ cháo ăn dặm nào bạn tự nấu).

Nếu bạn cho trẻ (bất kể sinh non hay đủ tháng) dùng sữa công thức từ ngày đầu tiên thì bạn không cần đọc tiếp blog này vì bé sẽ có đủ sắt từ sữa công thức nếu bạn sử dụng đúng liều lượng bột pha đúng với liều lượng nước chỉ định trên bao bì và cho con uống đúng số lần trong ngày.

Xin nói thêm, nhiều mẹ bởi vì lý do cá nhân hay bệnh lý: mặc dù cự kỳ hiếm, một số phụ nữ có vấn đề với tuyến sữa và không sản xuất được sữa, nhưng rất nhiều phụ nữ dù không có vấn đề sinh lý nhưng cơ thể không tiết sữa trong nhiều ngày và họ đầu hàng rồi cho dùng sữa công thức-trong trường hợp đó có thể đơn giản cơ thể cần nhiều thời gian hơn những người khác- đó là lý do ở các nước tiên tiến, bệnh viện nào cũng có thông tin cho các bà mẹ trẻ liên lạc với chuyên viên hỗ trợ việc cho trẻ bú.

Sẽ có nhiều mẹ cho con bú sữa mẹ 100% cho đến khi 6 tháng và sau đó chuyển sang sữa công thức kèm sữa mẹ rồi cho uống thuốc bổ sắt hoặc loại tổng hợp-thế nhưng 2 tháng là một khoảng thời gian rất dài trong cột mốc phát triển não bộ của trẻ nhỏ. Vì thế, trẻ bú sữa mẹ (vì sữa công thức thường sẽ có bổ sung sắt trong đó) sẽ có nguy cơ thiếu sắt cao nếu từ tháng thứ 4 đến tháng 6 cơ thể không có sắt. Trước khi cơ thể bị thiếu máu do thiếu sắt, rất nhiều hệ lụy trong việc phát triển não bộ và phát triển chung của cơ thể đã bị ảnh hưởng

2. THUỐC NỘI HAY NGOẠI?

Nhiều mẹ cho trẻ dùng thuốc bổ tổng hợp có thể có hoặc không có thành phần sắt trong đó. Rất nhiều thuốc bổ tổng hợp nhập từ nước ngoài có thể có hoặc không có thành phần và liều lượng dịch sang tiếng Việt. Trong trường hợp không có DỊCH tiếng Việt thì bạn nên kiểm tra mục “NUTRITION FACTS” và đọc xem có “Iron” (sắt).

Công thức thuốc bổ sắt cho trẻ em không phải lúc nào cũng tương ứng với công thức cho người lớn nên bạn cần mua loại chỉ định cho nhi khoa-còn công thức thì không quan trọng.

3. UỐNG NHƯ THẾ NÀO

Đa số thuốc bổ sắt trẻ nhỏ sẽ ở dạng chất lỏng. Xin lưu ý liều lượng trên bao bì có thể ghi là 1 liều 5mL, và trong 1 liều đó có 4 mg sắt. Thế nhưng nó không đơn giản chỉ cho 1 liều là xong bởi vì bạn có thể cho con dùng quá liều hoặc không đủ liều nếu bạn chỉ dựa theo thông tin trên. Lý do? Số lượng sắt trẻ cần tùy thuộc vào cân nặng. Cách tính chỉ đơn giản là 1 mg sắt (không phải 1 mL dung dịch thuốc nha) cho 1kg cân nặng.

Ví dụ:

Nếu trẻ cân 5.5 kg, bạn có thể cho bé dùng 6 mg sắt. Và nếu liều 5 mL thuốc có 4 mg sắt thì trong trường hợp này bạn cho bé dùng khoảng 7.5mL dung dịch thuốc.

Sau cùng và cũng quan trọng là bạn nên cho trẻ dùng thuốc bổ sắt không cùng lúc với lúc cho bú hoặc dùng sữa/sữa chua/phô mai. Bạn nên canh khoảng 3 tiếng bởi vì sắt và canxi dùng chung cách thức vận chuyển từ hệ tiêu hóa đến các tế bào khác nên nếu dùng chung sẽ có sự cản trở hấp thụ sắt hoặc canxi.